Afrika dışında bulunan ‘İki İnsansı-Canlının’ hikayesi..

Yukarıya fotoğrafını aldığım iki cilt eser, Charles Darwin tarafından yazıldı. Yazıldı belki de biraz eksik kelime, eseri kızı Henrietta derledi, eşi Emma ile düşüncelerini tartışarak sonuçlandırdı, Biyolog Thomas Henry Huxley (Aldoux Huxkey’in büyük babası) bir bölümüne ekler yaptı, çizimlerin büyük bölümünü T. W. Wood üstlendi sonuçta ilk eseri ‘On The Origin Of Species’ altıncı baskısını yaparken, neredeyse on iki yıl sonra ‘The descent of Man’ 1871 yılının Şubat ayında yayınlandı. Dört bin beş yüz adet basılmıştı, belki inanmayacaksınız ama kısa zamanda ikinci basımı yapmak zorunda kaldı Londra’daki John Murray Yayınevi.

Darwin kitabını yazdığı yıllarda, Almanya’nın Düsseldorf yakınlarındaki Neander vadisinde tarihsel olarak ‘en eski insan’ bulundu. Ona ‘Neandertel İnsanı’ adı verildi ama bu bir insandı, orangutan veya şempanzeden insanlığa geçiş hipotezinin ‘Aranan Parçası’ değildi. ‘Piltdown Adamı’ bu geçişin ilk örneği olarak kabul edildi. (Üyelin hiç birisi ‘Sahte olduğunun ortaya çıktığı zamanı göremedi biri hariç. Arthur Keith, seksen beş yaşında ve algılayacak durumda değildi.)

Bugün ‘Evrimsel Geçişe’ bulguları ile önemli katkı sağlayan ama yeterince değer verilmeyen iki insandan birincisi ile başlamak istiyorum.

Altta fotoğrafını gördüğünüz kişi George Edward Lewis. Eski bulunmuş fosilleri inceleyerek başladı araştırmalarına, sonrasında o zamanki adıyla Batı Hindistan, günümüzde Pakistan’ın yolunu tuttu.

1930 lu yılların başlarında neredeyse yetmiş senedir bilinen Siwalik Tepelerinde, Batılı Bilim adamlarınca defalarca incelenmiş bir yerde bin beş yüze yakın fosil ve kemik parçaları topladığında yirmili yaşlarındaydı.

Dönüşünde ABD’de Yale Üniversitesinde, ‘Doktora Tezini’ yazdı. 1937 yılında kabul edilen Tezinde, buluntuların bir bölümünün ilk insansı canlıya ait olduğunu yazdı, fotoğraflarını ekledi. Buluntusuna bir de ad vermişti.  ‘Ramapitekus’ Hindularca Kutsal Tanrının yeryüzündeki bir görüntüsü olan ‘Rama’yı düşünerek.

Yeterince ilgiyi göremedi hayatı boyunca Lewis. Günümüzde yeniden değerlendirmeğe alınan notları ve buluntularının çoğu alta fotoğrafını aldığım Peabody Müzesinde.

Bundan sonra ikinci tanıtacağım kişi ‘Ünlü’ bir ailenin parçası. Nesiller boyu mekanlarında şiirler okunan-yazılan, Romanlar yazan ailenin, bir ucu Ziya Gökalp’e bir tarafı Süleyman Nazif’e  uzanıyor. 1934 yılında ‘Soyadı Kanunu’ çıkınca kendilerine en uyan ‘Ozansoy’u seçiyorlar. Edebiyatla yoğrulan bu aileden bir de Bilim adamı çıkması bizim için belki şans.

New Tork Times Gazetesinde ‘Piltdown Adamının’ büyük bir yalan olduğu haberi 21 Kasım 1953 de yayınlandı. Bu haberin Ülkemizde duyulması o günkü olanaklarla aylar aldı. İşte o günlerde Dr. Fikret Ozansoy sessiz sedasız Ankara’nın Kızılcahamam İlçesinde kazılarına devam ediyordu. Yassıören Köyü yakınında Sinap Tepe’de yaptığı çalışmaları 1955 yılında yayınladı Ozansoy. Neredeyse günümüz insanı boyutunda ‘Kuyruksuz’ Maymunsu canlı, Lewis’in bulduğu türe benziyor ama farklılıklar gösteriyordu, ona ‘Ankarapithecus meteai’ adını verdi Ozansoy. Yaşı bulunduğu jeolojik katmanlara göre Batı Hindistandaki ile yaşıttı.

Ülkemizde bulunan, ‘İnsansı Canlı’ şu güne kadar bulunanlar içinde kafatası en sağlam örnektir. Bu Bilimsel Bulgu ne kadar üzücüdür ki, Piltdown adamının ‘Lekelediği’ Paleontolojik bulgulara artık ‘Yalan’ olarak bakılması nedeniyle göz ardı edildi. (Günümüzde bile Sosyal Medya’da İnsansı Canlı yerine, Ankara Maymunu olarak gösterilmeğe devam ediyor.)

Altta fotoğrafını gördüğünüz Dr Fikret Ozansoy iki sene sonra, Kula’da Çakallar Volkanının külleri üzerinde yürüyen ‘Canlı’nın yaşını belirten ‘Makalesi’ MTA Dergisinde yayınlandı.

Bu topraklar üzerinde ‘İlk İnsansı Canlıların’ yaşadığının en güzel örnekleri olan Kızılcahamam ve Kula, Jeopark alanı olarak ilan edildi. Yolunuz düşerse gezip, farklı düşüncelere dalabilirsiniz. Ama yolunuz Ankara’da MTA Doğa Tarihi Müzesine veya İzmir’de ‘Doğa Tarihi Müzesine düşmüşse bilin ki Fikret Ozansoy’a çok yakınsınız. Her ikisi de onun eseridir.

Günümüzde Sayın Prof. Dr Berna Alpagut Sinaptepe’de araştırmalarına devam ediyor, desteklemeğe devam ettiğimizde daha neler ortaya çıkacak birlikte göreceğiz. Kula Ayak izleri bizleri bu yazıya kadar sürükledi.

Teşekkür: Aldoux Huxley yanılgımı düzelten Sayın Berkay Orhaner’e Sevgi ve Şükranlarımı iletirim.

Sağlıkla ve Mutlulukla kalmanız dileklerimle,

M.  Meran  Pakel

Dalyan, 12.08.2024

358  (27/24)

Leave a comment