Yukarıda gördüğünüz tren istasyonu Sivas’ın Divriği ilçesine gelmeden iki önceki istasyon. Çocuklar, öğretmenleri ile birlikte bu istasyon önünde bir anı fotoğrafı çektirmiş, yıllar sonra internette paylaşılıyor.
31 Ağustos 1971 sabahı bu istasyonda trenden indim. Bu ilk gelişim değildi, daha önce bir buçuk seneye yakın öğrenci olarak çalıştığım yere, bu sefer Mühendis olarak geliyordum.
İstasyondan, Demir Madeni personelinin yerleşkesine beni almaya gelen ciple gittik.
Fotoğrafta gördüğünüz binanın alt katında giriş kapısının yanında, birinci odaya yerleştim.
Bu binanın alt katı bekâr mühendislere üst katı ise, geçici olarak kalan evli memur ve mühendislere ayrılmıştı.
Solda gördüğünüz bina, ilk fotoğraftaki çocukların okuduğu ilkokul binasının günümüzdeki hali.
‘Cürek’ adını ilkokul çağlarında öğrenmiştim. Yazları gittiğimiz Erenköy’de çoğunlukla alış verişlere biz çocukları gönderirler ayrıca sıkı sıkıya tembih ederlerdi, ‘Sakın demiryolunun üstünden geçme’ diye. Çarşıya varıncaya kadar yorulan bizler, köprü üzerinden geçmek yerine istasyona uzanan dar, kestirme yolu seçerdik. Yolun sonu demiryoluna çıkardı. Bu yol üzerinde iki katlı bir apartmancık vardı yolun sonunda ve üzerinde ‘Cürek Apartmanı’ yazılıydı. Bu binada kimin oturduğunu ancak yıllar sonra Madende çalışmaya başladığımda öğrenebildim. Yıllarca Müessese Müdürlüğü yapan Sevgili Faik Birkan Bey, işletmeden ayrıldıktan sonra bu binayı yaptırmış ve unutamadığı ‘Cürek’ günleri için bu adı vermişti apartmanına. Aşağıya benim de çalıştığım Müessese Müdürlük binasının fotoğrafını ekliyorum.
Yerleşke 1940 başlarında yapıldı. İçinde sinema salonu, yüzme havuzu, Basketbol, bir de futbol sahası vardı.
Günümüzden seksen sene önce, Ankara’da Mimarlar oturmuş ve ortaya modern bir Madenci Yerleşkesi projelendirmişlerdi. Bu yerleşkenin fikir babası, eskizleri çizen hazırlayan, size daha önce yazdığım Mimar Bruno Taut ne yazık ki eserini görememişti.
Lojmanlarının yanında, ucuz alış veriş yeri olan ‘Ekonoma’ sı ile çağının önündeydi bu yerleşke.
İşçiler de unutulmamış, evliler için işçi lojmanları yapılmış ve bekârlar için ‘İşçi Pansiyonu’ inşa edilmişti.
İki lokali vardı. ‘Cürek Site Kulübü’ ve ‘İşçi Lokali’ adında.
Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılan bu ‘Madenci Yerleşkesi’ az kalsın yıkılacaktı. Duyarlı ve anılarına bağlı insanlar sayesinde kurtuldu ve koruma altına alındı. 2007 yılından bu yana ‘Cürek Madenci Kasabası’ ilk endüstri yerleşkelerinden biri kabul edilerek korunuyor.
Meraklı gezgin ve gurupların uğrak yerlerinden birisi. Fotoğraflar geçtiğimiz yıllarda ‘Magma’ gurubunun paylaştığı geziden.
Belki bir gün sizinde yolunuz düşer diye yazmak istedim. Sevgiyle kalın.
M. Meran Pakel
Dalyan, 10.09.2022
259 ( 41/22 )
3 KURUŞ 