Bugün anlatacağım olay yukarıya fotoğrafta gördüğünüz mağarada başladı. Kenya ile Uganda arasında yer alan, Eldon dağı, sönmüş bir yanardağ. En son ne zaman aktif olduğu bilinmiyor. Bu dağ ve çevresi ‘Milli Park’. Mağaraya bir şelalenin altından geçerek giriyorsunuz, fotoğraf sanatçıları için önemli bir yer.
Atmış metreye kadar yükselen açıklığı ile muhteşem görüntüler sunuyor. Burası fillerin uğrak yeri, yavrularını alıp bu mağaraya geliyorlar. Özellikle mağaranın duvarlarındaki ‘Doğal Tuzdan’ yıllık tuz gereksinimini karşılıyorlar. Onlar için vaz geçilmez bir yer. Bu tür yerlerin olmazsa olmaz yarasalar tavanlarında yaşıyor. İki yüz metreye kadar uzanıyor dağın içine, ‘Kitum Mağarası’
1980 li yıllarda burayı gezen iki Avrupalı turist, ülkelerine döndükten sonra rahatsızlandı, kısa bir müddet sonra da hayatını kaybetti. Hayatlarını kaybetmelerine neden olan virüs tıp dünyasınca ‘tanınmıyan bir virüstü’ ona, ölen Danimarkalı gencin soyadını verdiler. Ravn olarak adlandırıldı. Amerikan Ordu Askeri Araştırma ekibi ‘Kitum Mağarasındaki’ tüm canlılardan örnekler topladı. Koloni halinde tavanlara tutunarak yaşayan ‘Mısır Yarasaları’ dâhil ( Bu yarasalar ülkemizde Akdeniz kıyılarındaki mağaralarda da sıkça bulunuyor ) sonuçta taşıyıcı canlı bulunamadı.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından dördüncü derece olarak adlandırılan bu virüsün günümüzdeki adı, Marburg (MARV ) olarak, RAVV ise bir türü olarak kodlandı.
Bu olay tam unutulmaya başlanmıştı ki, 1994 yılında kırk yaşındaki, Amerikalı yazar Richard Preston ‘The Hot Zone’ adlı kitabını yayınladı. Kitap, ‘Bilinmeyen Salgın Hastalığın’ tehdidi üzerine kurulmuştu. Bir müddet sonra filme alındı. Ülkemizde de gösterime girdi.
Kitum Mağarasının bir diğer adı, Filler Mağarası. Bu mağara genellikle suların erittiği kireçtaşlarında oluşan bir mağara değil. Dünyada başka bir örneği yok, Volkanik kayada açılmış. Bilim adamları, fillerin dişleri ile kaya tuzu parçalarını kırarak, uzun yıllar sonunda açtıklarını düşünüyorlar. Fillerin kırdıklarından kalanları, diğer canlılar yiyorlar. Çevredeki canlıların tek tuz kaynağı işte fillerin oluşturduğu bu mağara.
Günümüzde artık turistler mağaraya pek sıcak bakmıyor. Görüldüğü gibi pek de masum değil.
Sağlıkla kalmanız dileklerimle
M. Meran Pakel
Dalyan, 18.01.2022
234 ( 06 / 22 )
3 KURUŞ 