Size hiç Nişan Verildi mi ?

Yukarıda resmini gördüğünüz genç kızın adı Edris. Doğduğunda Mustafa Kemal, Manastır İdadisinin son sınıfında çok sıkı bir şekilde derslerine çalışıyordu, okulunu sınıf arkadaşı Ahmet Tevfik ile birinci bitirmelerine altı ay vardı. Hayat mı dersiniz, kader mi, bu genç kadın ileride onun kuracağı Cumhuriyet’ten bir nişan alacaktı, hem de en üst nişanı. Biz devam edelim, Edris’in babası İngiliz subayıydı, üstün başarılarından dolayı ödüllendirilmişti, yarbay Thomas, özel günlerde onurla taktığı nişanından gözlerini ayıramıyordu küçük kız, ileride babasından daha çok nişanının olacağını bilmeden. Hayır o nişanlarını ordudan almadı, tamamı kraliyet ve devlet nişanlarıydı. Yine dağıldık, devam edelim. Genç kız müziğe ve dansa meraklıydı. Sonra kendi yolunu çizdi, o bale ile ilgilenecekti. İlerleyen yıllarda balerin olmaktan da ötesini hedefledi, o eğitmendi, onları yetiştirecek ve oyunla kafasındakini şekillendirecekti. Okullar açtı, başarı başarı üstüne geldi. 1948 yılında İstanbul Yeşilköy hava alanına indiğinde “İngiliz Kraliyet Bale Topluluğunun” kurucusu olarak karşılandı ve artık babası gibi onun da bir nişanı vardı. 1 Ocak 1947 de aşağıda gördüğünüz CBE nişanı sahibiydi.. Henüz elli yaşındaydı ve hayatında yeni bir devre başlıyordu.

İstanbul’a özellikle onu istemişlerdi, açılacak Bale okulunun kurulması için. Okulun adı “Yeşilköy Bale Okulu” olacaktı. Okul kısa bir zaman sonra Ankara’ya taşındı ve yeni kurulan Konservatuarda “Devlet Opera ve Balesinin” bale bölümü olarak tüm elemanlarını yetiştirmek üzere. Ankara artık onu bilinen yeni adıyla tanıyordu. Valois’li asil bayan Ninette olarak. Dame Ninnette de Valois İki sene sonra ikinci nişanını aldı Bu bir DBE nişanıydı aşağıya resmini koyuyorum.

Ninette kolları sıvadı, klasik bale yanında ilk defa bir “Keloğlan” çalışması yaptı, yıl 1950 olmuştu ve bu sefer onu ödül için Fransa’ya çağırıyorlardı. Fransız Devlet nişanına layık görülmüştü “Legion d’Honneur”

Ninette, Ankara’yı ve sanata aşık gençlerini sevmişti, Çarlık Rusyasında neredeyse yüzyıl önce başlayan baleyi ancak istediği şekilde 1965 yılında gerçekleştirebilecekti. İlk defa bir Türk kompozitörün çalışması ile ilk Türk balesi gösterime girecekti. Sahne gerisinde hepsini tek tek kucakladı öptü, sertti “Başaracaksınız” diyordu. Ama gösteri başladığında sahne arkasında gözyaşlarını tutamadı. Tüm müziğini Ferit Tüzün yazmıştı, koreografi ise Ninette’in, adı dünya listelerine “Çeşmebaşı” olarak yazıldı. Artık bizim de bir balemiz vardı. Fındıkkıran, ve Kuğu Gölünden sonra..

Ninette İngiltere’ye döndükten sonra 1981 aralık sonunda CH İngiliz Şeref nişanıyla ödüllendirildi. Artık önünde tek bir nişan kalmıştı. Şükran nişanı diğer adıyla OM

2 Ocak 1992 de bu nişanı aldı. Birlikte çalıştığı Türk hükümeti onu unutmadı, tam doğumunun yüzüncü yılında 1998 yılında “Devlet Şeref Madalyası” verildiğinde gözyaşlarını tutamadı.

M. Meran Pakel

Dalyan, 09.06.2019