Yukarıda resmini gördüğünüz genç, Sirkeci garında ‘Orient Ekspres’ ten indiğinde hava kapalıydı. Her zaman şık hanımların indiği trende, bu sefer, çoğunlukla siyah redingotlu beyler ve kendisi gibi sadece pardösü ve bir çanta ile gelen adamlar vardı. Pasaportlarının son kontrolünü garın çıkış kapısındaki İngiliz askerleri yapıyordu. Görevini ve neden geldiğini sordular. “Gazete muhabiriyim” cevabı üzerine damgayı bastı, artık egzotik İstanbul’a gelmişti. Takvimler 30 Eylül 1922’yi gösteriyordu, İstanbul İngiliz Kuvvetlerinin işgali altındaydı. Dışarıda bekleyen arabalara binen zengin yolcular yerine, o, kendisi gibi üç gençle aynı arabayı paylaştı. Dolmabahçe yokuşundan çıktılar, Taksim Talimhane yolu ile Tepebaşı’na geldiler. Araba ‘Pera Palas’ın önünde durdu. Diğerleri otele yerleşirken o ayrıldı, yolun karşısına geçti, ‘Grand Hotel de Londres’ otelinden içeri girdi. 1891 yılında açılmış olan bu otel Orient Ekspres’in ilk seferlerinde ona hizmet veren tek oteldi. Saltanatı ancak dört sene sürdü, Pera Palas açılınca, gözden düşmüştü. Genç adamın çalıştığı gazete ancak masraflarını karşılıyordu ve kendisi de zengin değildi. Otele yerleşti, en üst kata çıktı, biraz dağılan bulutların arasından hafif süzülen güneş ışıklarının arasından görünen Haliç’e baktı. gelmeden okuduğu Loti’yi hayal etti.
Bu genç gazeteci hemen odasına girdi, yolda gördüğü İngiliz askerleri ve sessiz şehrin onda bıraktığı ilk izlenimler, ilk yazısı oldu. ‘British can save Constantinople’. Sadece yirmi üç yaşındaydı ve Toronto Star gibi ufak bir gazetenin muhabiriydi. Evet, bu genç yıllar sonra karşımıza Ernest Hemingway olarak çıkacaktı.
Hemingway İstanbul’da kaldığı bir seneden uzun zamanı hep bu otelde geçirdi. O günlerle ilgili yazılarının bir kısmı kitap olarak yayınlandı.
Mekanların kişiler üzerinde çok etkisi olduğuna inanırım. Hemingway İstanbul’da yaşadığı ve gözlemlediği olayları yıllar sonra, 1936 yılında, kahramanı, ‘Harry’ nin ağzından ‘Kilimanjaro’nun Karları’ adlı eserinin bir bölümünde anlatacaktır.
M. Meran Pakel
Dalyan. 12.08.2019
