Çocuklar ve Hayaller…

Yukarıda gördüğünüz adamın adı Leon Harrison Gross. Biliyorum size bir şey ifade etmiyor, benim için de, nedenine gelince, kendisi bu adı kullanmadı. Resimde, 1950 yıllarında, otuzlu yaşlarında olan bu adam, Amerika’nın güneyinde St. Louis’de doğdu. Küçük yaşta babasını kaybetti, annesi Eleanor yeniden evlendi. Üvey babasını çok sevdi, önünde yeni ufuklar açan bu adamın ikinci adını kendine soyadı olarak aldı. Yalnız kaldığında, onun götürdüğü, ilk defa seyrettiği sihirbazın oyunlarını ve taklitlerini yapmaya başladı. İyi bir talebeydi, üniversiteyi yirmi bir yaşında bitirdi. Aldığı eğitimle hiç alakası olmayan bir konuda bir sene sonra patent aldı. O bir çizgi roman kahramanı yaratmak istiyordu, ve bir değil iki kahraman yarattı. Bu kişi, özel, ince, zarifti ve detayları özenliydi. Takvimler 1934 yılını gösterdiğinde yeni adıyla Lee Falk’un ilk kahramanı gazetelerde çizgi roman olarak ortaya çıktı. Bu kahramanın adı ‘Mandrake’ idi.

**1948 yılında yayınlanan Binbir Roman’da Mandrake**

Lee Falk’un Mandrakesi, güçlü fiziği ile Abdullah ve sevgilisi Prenses Narda ile birlikte artık Türk çocuklarının da hayal dünyasına girmiştir. Sihirbaz Mandrake adam öldürmez, sadece suçluları yakalar ve polise teslim eder. Hiç unutmam ülkemizde bazı sihirbazlar onun adını kullanarak bizleri etkilemişlerdi. Çocuğuz işte, onun bir hayal ürünü olduğunu unutur, inanırdık. Yıllar sonra Lee Falk’a Mandrake’nin kendisine çok benzediği sorulduğunda gülümser ve şu cevabı verir. “Tabii ki benzeyecek, onu yazarken odamda ben ve sadece bir ayna vardı…” Yetmişli yaşlarında aynı kıyafetle çekilmiş bir resmini ekliyorum.

Lee Falk’tan on bir sene sonra doğan usta çizerimiz Turhan Selçuk yirmili yaşlarında Mandrakenin çizgileriyle tanıştı. Etkilendiğini düşünüyorum, Turhan’ın sert, özel çizgileri ile karşılaştırmanız için Cumhuriyet Kitap kapağında yıllar önce çıkan çizimini ekliyorum.

Lee Falk hayallerinde yaşattığı kahramanına ‘Mandrake’ adını neden vermişti acaba? Çocukluk yıllarımda merakla sorardım “Ne demek” diye, o zamanlar kaynak kitap yok, bilen de yok, büyüklerden ‘şeytan adam’ diyen de oldu. Ama bugün bilgiye erişmek çok daha kolay. Evet, Mandrake bir ot. İki türü var ve bir türü olan ‘mediterano’ ülkemizde Toroslar’da doğal olarak bol miktarda yetişiyor. Tıpta kullanılıyor, zehirli, fakat en önemli özelliği ne biliyor musunuz, bu otun köklerini yiyenler halüsinasyon ve görme bozukluğu yaşıyor, aynen bir sihirbazın onları uyuttuğu gibi. Yirmi iki yaşında bir genç bu ismi bilerek mi koydu acaba?… Aşağıya bu zehirli bitkinin bir resmini ekliyorum, aman uzak durun.