Yukarıda gördüğünüz fotoğraf Bükreş’te çekilmiş. Şehrin en popüler yerlerinden, daha doğrusu gece hayatının en yoğun olduğu ‘Eski Bükreş’ in sakin zamanından bir görüntü. Şehirde dolaşırken bir parkta aşağıdaki heykeli görürseniz sakın şaşırmayın.
Evet, bu heykel ‘Ömer Hayyam’ın Heykeli’. Neden burada diye soracak olursanız, önce size birisini anlatmam gerekiyor. Daniel Dan Nicuşor bir Romen, 1969 yılının 20 Aralık günü dünyaya geldi. Yerinde duramayan hareketli bu çocuk okulda Matematikle tanışınca hayatı değişti. On sekiz yaşında ‘Dünya Matematik Olimpiyat Yarışmasına’ katıldı. Birinci oldu. Bir sonraki sene 1988 yılında tekrar katıldı ve yine derece aldı. Üniversiteyi bitirdi, sonrasında Paris’e gitti ve Doktora tezini tamamlayınca tekrar ülkesine döndü.
Daniel Dan, sadece bir Matematikçi değil, bir ‘aktivist’ti yani eylem adamıydı aynı zamanda, ‘Bükreşi Kurtar’ Birliğini kurdu. Ve tüm kampanya boyunca sadece bisikleti ile dolaştı, insanlarla konuştu. Sonunda Bükreş Belediye Başkanlığını farklı parti seçmenlerinin oylarını alarak kazandı. Halen bu görevi yürüten ‘Matematik Doktoralı’ tek belediye başkanı belki de dünyada. ( Ülkemizde göz bebeğimiz Eskişehir de bir Prof. olduğunu da unutmayalım )
Ömer Hayyam’a gelince, ben onu üniversite öğrencilik yıllarımda arkadaşlarımla gittiğimiz Kumkapı’nın ucuz Lokantalarında tanıdım. Öğrencilerin içebileceği en ucuz şaraplardan biriydi ve her şişenin üzerinde farklı bir ‘Rubai’ yazılmıştı. Bizim tanıdığımız Hayyam ile gerçek Hayyam arasında dağlar kadar büyük bir fark vardı. Osman Oğullarından neredeyse üç yüz sene önce Horasan’ın Nişabur kentinde doğmuştu. ( Şimdi bu yerler İran sınırları içinde ) Büyük bir Matematikçi ve Astronomi bilgini olmasının yanında Filozoftu.
Hayyam günümüzden neredeyse bin seneye yakın öncesinde ünlü Matematikçilerin doğmalarına daha yedi yüz yıl varken oturmuş cebirle uğraşmış, bununla da yetinmemiş bunları çizimlerle anlatmış.
Avrupa’nın ikinci Paris’i adı verilen Romanya’nın Bükreş’i, sanatçıların, entelektüellerin ve bilim adamlarının yoğun yaşadığı kent. Böyle olunca ‘Dünyanın Güneşin etrafında ne kadar zamanda döndüğünü’ ilk hesaplayan Matematikçiyi unutmamışlar, bu nedenle heykelinin oraya dikilmesine şaşırmamak gerekiyor.
En son bir ekleme daha yapmamız gerekiyor, bu heykeli Belediye Başkanı Daniel diktirmedi ondan çok daha önce dikilmiş ve Daniel gibi meraklı genç çocuklara ‘Matematiği’ bir ideal olarak, ufuklarını açmak üzere ‘Düşünen Ömer Hayyam Heykeli’ tasarlanmış.
M. Meran Pakel
Dalyan, 10.05.2021
195 ( 17 / 21 )
3 KURUŞ 