Fotoğrafta gördüğünüz dağın eteğine yerleşmiş yer, Arnavutluk’ta. Adı Roshnik (Roşnik). Günümüzde üç bin yerleşeni olan, bu küçük kasaba, bağcılık ve şarapları ile ünlü.
Bugünkü hikayemizin kahramanı 1500 lü yılların sonlarına doğru burada doğdu. Zeki ve akıllı olan bu çocuk küçük yaşta fark edilince, İstanbul’a gönderildi. O artık ‘Devlet Adamı’ olarak yetiştirilmek üzere seçilmiş ‘Devşirme Çocuklardan’ birisiydi. Ona Mehmed adını verdiler. ‘Sarayda Mutfak İşlerine’ yardım ediyordu. Bu yeni yaşamında yabancılık çekmedi, en yakın arkadaşı kendisinden biraz daha büyük olan Kasım’dı. Kasım’ın da Arnavut olduğunu tahmin etmişsinizdir. Genel karakteri olan inatçılık, haksızlıkla birleşince, her çalıştığı yerde ‘istenmeyen’ olmasına neden oldu, sıklıkla yer değiştirdi Sarayda. Onları kollayan bir Paşa (Arnavut Hüsrev) olmasaydı, belki de çoktan Saraydan uzaklaştırılırdı. Uzatmayalım, Devlet kademesinde birçok yerde bulunduktan sonra, ilk önemli görev olarak, Amasra vilayetine Havzaya Sancak beyi olduğunda yaşı altmışa yaklaşıyordu. Orada, yörenin en varlıklı ve sözü geçen kişisi olan Yusuf Ağa’nın, kızı Ayşe ile evlendi. Sekiz sene sonra İstanbul’a dönerken yanında eşi Ayşe ve yedi yaşında oğlu Ahmet’in dışında adının önüne konulan bir ‘isimle’ anılacaktı. Kayınbabasının Kızılırmak üzerine kendi olanakları ile yaptırdığı ‘Köprü’ nedeniyle, Köprü adını alan yerleşim yeri onun artık memleketi ve unvanı olmuştu. İlerleyen yıllarda tam tersi olacak ve Köprü yerleşim yerinin önüne bu sefer Mehmedin sanı yerleşecekti. Günümüzde Samsun’a bağlı Vezirköprü ilçesine adını veren işte bu Başvezir Köprülü Mehmed Paşa’dan başkası değildi. Aşağıya Vezirköprü’nün Şahinkaya Kanyonunun bir fotoğrafını ekliyorum.
Arkadaşı Kasım!a ne oldu derseniz, o Mimarbaşı oldu, yolunuz İstanbul’a düştüğünde gördüğünüz Eminönü’ndeki Yeni Camiyi tamamlamak ona kısmet oldu. Oğlu Ahmet derseniz, zekâsı bilgi ile donanan çocuk, Osmanlı Tarihinin en genç Müderrisi oldu. Yirmili yaşlarının başında ise, en genç Sadrazam olarak Devlette bu görevde en uzun hizmette bulundu. Dürüstlüğü, bilgisi nedeniyle ona ‘Fazıl’ ön adını verdiler.
Sağlıkla kalmanız dileklerimle,
M. Meran Pakel
Dalyan, 21.12.2022
277 (49/22)
3 KURUŞ 